zaterdag 4 december 2010

Orgelkunst en ondernemerschap

Het orgel is niet 'sexy', om het maar eens hedendaags uit te drukken. Vraag een willekeurige orgelcommissie naar het verloop van de concertbezoekers en je zult zelden een positief antwoord krijgen. In ons Nederlandse orgellandje zijn we blij met 150 bezoekers, die al dan niet € 7,50 entree hebben betaald. Wij zijn blij met 150 bezoekers, maar in de klassieke concertwereld lachen ze hierom.

Eergisterenavond (donderdag 2 december) bezocht ik een orgelconcert van Cameron Carpenter in de Philharmonie in Luxemburg. Entree: € 20. Zaal zeker voor 75% uitverkocht. Waarom lukt het deze Amerikaanse organist wel en zovelen bekende en minder bekende organisten in Nederland en daarbuiten niet?

Je kunt van Carpenter's stijl houden of je kunt zijn spel verafschuwen, maar je kunt niet ontkennen dat hij een groot talent is met muzikaal inzicht en een formidabele techniek. Met zijn virtuositeit is hij weliswaar onderscheidend, maar er zijn vele andere organisten die net als Carpenter een groot talent hebben en over een bijzonder goede techniek beschikken. Zit de zaal dan alleen maar vol omdat Carpenter virtuoos is?

Mijns inziens ligt het geheim in profilering en keuzes maken. Carpenter is een absolute outsider in de klassieke orgelwereld. Hij heeft echter heel bewust gekozen voor een bepaalde richting. Om een dergelijke keuze te maken is veel moed nodig. Okay, Carpenter is nu succesvol, maar dat wist hij van tevoren niet! Veel mensen houden niet van onwetendheid en kiezen daarom een voor een pad dat vele anderen ook al hebben gekozen. Juist daarom getuigt het inslaan van een onbekend muzikaal pad inslaan én loyaal blijven aan deze keuze van moed en lef!

Carpenter zet een heel duidelijk profiel van zichzelf neer. Zelfs als je nog nooit naar zijn concerten bent geweest, weet je wat je ongeveer te wachten staat. Dat is enorm knap! Je ziet dit ook bij andere organisten die succesvol zijn. Ben van Oosten, Jean Guillou, Ton Koopman, om maar eens wat namen te noemen. Maar ook mensen als Martin Mans. Ze hebben gekozen voor een richting en profileren zich hierin heel sterk.

Wat dat betreft verschilt de orgelwereld niet van het bedrijfsleven. In de zakenwereld is er een verband tussen het hebben van een visie, het kiezen van een strategie om die visie te bereiken en het boeken van succes. Volgens deze website is gebrek aan visie zelfs reden nummer 1 waarom bedrijven failliet gaan. Visie en strategie zijn dus cruciaal voor het succes van een onderneming.

Mijns inziens heeft het gros van de organisten geen (duidelijke) visie en strategie en daarmee dus ook geen sterk profiel. Op zichzelf kun je dit organisten niet kwalijk kan nemen. Op het conservatorium wordt je opgeleid tot Musicus, niet tot Marketeer of Ondernemer. Mijn overtuiging is echter dat wanneer je als concertorganist succesvol wilt worden, dit onder andere afhangt van een overtuigd gekozen profiel. Ben je dan direct succesvol als je kiest voor een bepaalde richting?  U weet het zelf ook wel: succes komt nooit aanwaaien, je zult er hard voor moeten werken. Dat is in de orgelwereld echt niet anders dan in het bedrijfsleven.

Tot slot: bij ons in de Oude Kerk van Barneveld is de zomerserie sinds enkele jaren geleden afgeschaft vanwege te weinig bezoekers. In de serie van destijds zaten organisten die programma's speelden die het goed doen bij een doorsnee concertbezoeker. En toch: te weinig bezoekers. Volgend jaar november komt Ton Koopman een barokconcert geven. 10 tegen 1 dat de kerk dan vol zit. Houden we in Barneveld en masse dan zo van barok? Nee, voor zover ik weet niet. Waarom zit de kerk dan waarschijnlijk toch vol? Mensen uit de wijde omgeving van Barneveld die iets met orgel en barok hebben, weten nu al: 'als ik bijzonder barokconcert wil horen, dan moet ik 25 november 2011 in Barneveld zijn'. Over een duidelijk profiel gesproken!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten